دیدگاه؛ ۳۶سال بعد از گروگانگیری؛ بحران رابطه چگونه حل می شود؟

توفان نابهنگامی که در بهمن ۱۳۵۷ هم نظام شاهنشاهی و هم اپوزیسیون رنگارنگ آن رژیم را غافلگیر ساخت، بعد از طرح اشغال سفارت آمریکا، به فرادستی نیروهای اسلامی و رهبری کامل خمینی انجامید. تا آنزمان نیروهای غیرمذهبی، ملیون، چپ ها هرچند همراه نیروهای اسلامی و خمینی بودند اما صرفنظر از خواست سرنگونی نظام پادشاهی، کم و وبیش روی ارزشهای آزادیخواهانه و دمکراتیک پافشاری می کردند.

اشتباه نیروهای غیراسلامی از آنجا آغاز شد که به ارزشهای مدرن و مدرنیته پشت کردند و دنباله روی ارزشهای گروههای سنتی و سنت گرا شدند و در حقیقت خط فاصل سنت و مدرنیته را از میان برداشتند تا جایی که وقتی برخی از گروههای چپ مانند فدائیان و چپ‌های مستقل دورخیز کردند که مبارزه ضد امپریالیستی را آغاز کنند، و در مقابل خمینی پرچم جدیدی را برافرازند، آنها (خمینی و نیروهای اسلامی) متوجه این نکته شدند و به سرعت، گروههای چپ را از محوطه ی سفارت آمریکا که دوبار در آن نفوذ کرده بودند خارج ساختند. سرانجام عده یی از جوانان اسلامی که متوجه خطرِ ازدست دادن رهبری جنبش توده ها شده بودند به سرگردگی خوئینی ها و پس از چند روز با تأیید آیت الله خمینی، با اشغال سفارت آمریکا علَم مبارزه ضد آمریکایی را به دوش گرفتند.

در این مرحله بود که کلیه ی نیروهای به اصطلاح ضد امپریالیستی موسوم به چپ (مانند حزب توده) و حتی مجاهدین خلق در دام این فریب بزرگ تاریخی گرفتار آمدند بدون آن که لحظه یی به این واقعیت پی برده باشند که خمینی و روحانیت از موضع ماقبل سرمایه داری یعنی شبانی با مدرنیسم و سرمایه داری به مخالفت برخاسته اند. این درهم آمیزی ، یک خطای تاریخی جنبش چپ اردوگاهی و رادیکالیسم چشم و گوش بسته ایدئولوژیکی ایران بود. و نتیجه اش سرکوب خونین ۳۷ ساله، خسران مالی، محاصره اقتصادی و خرابی و اضمحلال فرهنگی کشوری ست که می توانست در صورت تفاهم تاریخی با جهان امروز، و آشتی ملی و تعامل و آزادی سیاسی – فرهنگی، به الگوی مردمان آسیای میانه بدل شود.

حال، پس از ۳۷ سال، تفاهم ۵+۱ در زمینه مساله اتمی، گام سودمندی ست که ایران در جهت خروج از بن بست تاریخی برداشته است.

بدون شک، گامهای بعدی به همت نسل جوان ایران و خواست مردم ایران پیموده خواهد شد.

منبع: صدای امریکا